Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ chia sẻ công thức thấu kính hội tụ và các dạng bài tập có lời giải chi tiết để các bạn cùng tham khảo để củng cố lại kiến thức của mình nhé
Công thức thấu kính hội tụ
Xét trường hợp vật sáng AB đặt vuông góc với trục chính của thấu kính hội tụ.
Bạn đang xem: Công thức tính tiêu cự của thấu kính
1. Trường hợp vật thật qua thấu kính hội tụ cho ảnh thật
ΔA’B’O đồng dạng với ΔABO
⇒
ΔA’B’F’ đồng dạng với ΔOIF’
⇒
Từ (1) và (2) suy ra:
⇒ 1/f = 1/d + 1/d’ ⇒1/d = 1/f – 1/d’
2. Trường hợp vật thật qua thấu kính hội tụ cho ảnh ảo
⇒ 1/d = 1/f + 1/d’
Bài tập tính công thức thấu kính hội tụ
Ví dụ 1: Muốn thấu kính hội tụ Lo tạo ra ảnh thật A’B’ lớn hơn vật thật AB (Hình 35.2a), ta cần phải chọn khoảng cách từ vật AB và từ màn ảnh M đến thấu kính hội tụ Lo thỏa mãn điều kiện gì so với tiêu cự của thấu kính này?
Lời giải
Muốn tháu kính hội tụ Lo tạo ra ảnh thật A’B’ lớn hơn vật thật AB thì vật AB phải nằm trong khoảng từ f đến 2f, tức là f 1, khoảng cách từ ảnh đến thấu kính lúc đầu và lúc sau là d’ và d’1.
Ban đầu vật cho ảnh thật nên d > f. Mà d1 = d + 10 suy ra d1 > f. Hay ảnh A’’B’’ cũng là ảnh thật.
Xem thêm: Soạn Bài Những Ngôi Sao Xa Xôi, Những Ngôi Sao Xa Xôi
Áp dụng công thức thấu kính hội tụ với ảnh thật ta có
1/f = 1/d+ 1/d’ (*)
Ban đầu ảnh cao gấp 2 lần vật
⇒ A’B’/AB = d’/d = 2
⇒ d’ = 2d
Ta có:
1/f = 1/d + 1/2d = 3/2d (1)
– Sau khi dịch thấu kính 10cm thì : d1 = d + 10.
Giả sử ảnh A”B” di chuyển ra xa thấu kính 10cm => d’1 = d’
Thay vào (*) ta được
1/f = 1/d1 + 1/d’1 = 1/(d +10) + 1/d’ (**)
(*) và (**) mâu thuẫn nhau
Vậy ảnh A’’B’’ dịch chuyển lại gần thấu kính hơn
O’A” = OA’ – 10 – 10 = OA’ – 20
hay: d1‘ = d’ – 20 =2d -20. Ta có phương trình:
⇒ 3d2 – 300 = 3d2 – 10d
⇒ d = 30
Thay vào (1): 1/f = 3/2d = 1/20
⇒ f = 20cm
Vậy tiêu cự thấu kính là 20cm
Hy vọng sau khi đọc xong bài viết của chúng tôi các bạn có thể nhớ được công thức thấu kính hội tụ để áp dụng vào làm bài tập nhé