Phân tích hình tượng người đàn bà hàng chài trong Chiếc Thuyền Ngoài xa gồm 14 bài văn mẫu hay ấn tượng nhất. Qua đó giúp các bạn lớp 12 có thêm nhiều gợi ý ôn tập, trau dồi vốn tri thức, biết được cách làm và hướng khắc phục vấn đề nêu ra trong đề bài. Từ đó nhanh chóng viết thành một bài văn phân tích hay, hoàn chỉnh. Người đàn bà làng chài mang một thân hình thân thuộc của người phụ nữ vùng biển với những nét thô, mặt rỗ “khuôn mặt mỏi mệt sau một đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt và dường như buồn ngủ. Đây chính là hình ảnh một người lao động lam lũ và thống khổ. Vậy sau đây Thư Viện Hỏi Đáp mời các bạn học trò cùng theo dõi 14 bài phân tích người đàn bà hàng chài nhé.
Bạn đang xem: Người đàn bà trong chiếc thuyền ngoài xa
Nội dung câu trả lời
Tổng hợp Phân tích hình tượng người đàn bà hàng chài trong Chiếc Thuyền Ngoài xa
Dàn ý phân tích hình tượng người đàn bà hàng chài
Dưới đây là Dàn ý phân tích hình tượng người đàn bà hàng chài ngắn gọn và đầy đủ nhất !
Dàn ý phân tích hình tượng người đàn bà hàng chàiA. Mở bài
Giới thiệu Nguyễn Minh Châu Giới thiệu truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa Giới thiệu nhân vật người phụ nữ hàng chàiB. Thân bài
Tên tuổi
Không tên tuổi cụ thể, gọi phiếm định “người phụ nữ hàng chài”, “mụ”. Chỉ là một người vô danh như bao người phụ nữ vùng biển khác, nhưng số phận con người đó lại được tác giả tập trung trình bày và được người đọc quan tâm nhất trong truyện ngắn này.Vóc dáng ngoại hình
Thô kệch, rỗ mặt, lúc nào cũng xuất hiện với “khuôn mặt mỏi mệt”- đó là hình ảnh một con người lam lũ, mất hết sinh lực, thú vui, sức sống. Nghèo khổ, nhọc nhằn (lưng áo bạc phếch) Tự ti, tự ti ( dáng vẻ bối rối)=> Nhà văn trình bày nỗi xót thương cho số phận con người ngay lúc mô tả ngoại hình, dáng vẻ của nhân vật.
Số phận thống khổ, xấu số
Nguyễn Minh Châu ko chỉ ngừng lại ở vẻ ngoài của nhân vật nhưng mà ngòi bút thấm đẫm ý thức nhân đạo của ông đã lách thật sâu để khám phá cho được cái mạch ngầm hiện thực về số phận xấu số của người phụ nữ hàng hàng.
Một người phụ nữ xấu số, nhẫn nhục chịu đựng (người phụ nữ bị đánh) Người phụ nữ chịu những nỗi thống khổ chồng chất: mỏi mệt sau những đêm thức trắng kéo lưới, chịu đựng những trận đòn của chồng, thom thóp lo sợ con cái bị tổn thương lúc phải chứng kiến cảnh bạo lực gia đình.Vẻ đẹp tâm hồn và tính cách.
Tham khảo chuyển ý sau:Đằng sau cái vóc dáng thô kệch đó, đằng sau cái vẻ ngoài rách rưới đó, đằng sau cái hành động nhẫn nhịn đó người đọc còn trông thấy vẻ đẹp tâm hồn, tính cách khuất lấp của người phụ nữ hàng chài này.
Chuyển ý hay hơn:Nếu độc giả từng yêu nhân vật nữ trong sáng tác của Nguyễn Minh Châu thì sẽ thấy ko ở đâu yếu tố “thiên nữ tính” lại thăng hoa tuyệt vời ở người phụ nữ rách rưới này.
Vẻ đẹp của một người từng trải thâm thúy: đẹp nhất nhưng đặc trưng nhất
Nguyên nhân vũ phu của người chồng: do hoàn cảnh ép buộc chứ ko phải thực chất Người phụ nữ hàng chài cần một người đàn ông trên thuyền để lèo lái lúc phong ba bão táp ập tới. Từ lúc có Đảng, nhà nước cuộc sống còn bất cập: ko hợp lý, ko hợp lòng dân.Vẻ đẹp khoan dung, nhân hậu, khoan thứ: thiên chức của người phụ nữ.
Chị tự nguyện cho chồng đánh, ko kêu, ko chống trả, ko chạy trốn -> Một kẻ ngu tối chìa lưng cho chồng đánh (cái nhìn từ xa) Nhìn vào tấm lưng bạc phếch (nhìn vào cái nghèo nàn, thống khổ), ông ta thương vợ nên ông ta đánh vợ => bộc lộ tiêu cực. Chị ko trách chồng nhưng mà kéo tội tình về phía mình (vẻ đẹp nhân hậu của người phụ nữ Việt Nam) Chị chấp nhận những trận đòn như một cách xả stress những bức bách, u uất trong lòng người chồng -> hi sinh cao cả, chị hiểu chồng mình Chị thấy trong chuyện này mình là người có lỗi.Vẻ đẹp tình mẫu tử thiêng liêng
“Người phụ nữ hàng chài chúng tôi sống cho con chứ ko phải sống cho mình”-> Người mẹ này vừa thương con vô cùng, lúc vô tình để thằng nhỏ Phác nhìn thấy cảnh trái ngang -> vừa đớn đau, vừa xấu hổ
Van nài đứa con, ôm chầm lấy nó -> sợ nó hành động dại khờ với bố nó. Khi nhắc tới cảnh hòa thuận trên thuyền, chị hạnh phúc lúc “ngồi nhìn đàn con chúng nó được ăn ngon”, “khuôn mặt xám xịt của mụ chợt ửng sáng lên như một nụ cười”C. Kết bài
Cảm tưởng của mình về nhân vật.Sơ đồ tư duy Phân tích hình tượng người đàn bà hàng chài trong Chiếc Thuyền Ngoài xa
Dưới đây là Sơ đồ tư duy Phân tích hình tượng người đàn bà hàng chài trong Chiếc Thuyền Ngoài xa, mời các bạn cùng tham khảo !
Sơ đồ tư duy Phân tích hình tượng người đàn bà làng chài trong Chiếc Thuyền Ngoài xaTổng hợp Phân tích hình tượng người đàn bà hàng chài trong Chiếc Thuyền Ngoài xa
Sau đây là Tổng hợp Phân tích hình tượng người đàn bà hàng chài trong Chiếc Thuyền Ngoài xa, mời các bạn cùng tham khảo !
Phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài
Nguyễn Minh Châu là một trong số những nhà văn tiêu biểu với rất nhiều các tác phẩm được sáng tác trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. Như lời thẩm định của nhà văn Nguyễn Khcửa ải “Nguyễn Minh Châu là người kế tục xuất sắc những bậc thầy của nền văn xuôi Việt Nam và cũng là người mở đường rực rỡ cho những cây bút trẻ tài năng sau này”. Ông đã để cho lớp người đi sau một tác phẩm rất rực rỡ mang tên “Chiếc thuyền ngoài xa” với nguồn cảm hứng vô tận và những bài học từ cuộc sống. Nhân vật trung tâm cho câu chuyện của ông chính là người phụ nữ hàng chài đã để lại trong lòng người đọc rất nhiều suy nghĩ, trằn trọc về những câu chuyện đời.
Sau những bức tranh tự nhiên vô cùng xinh xắn, lộng lẫy nhưng mà đôi mắt của nhà nhiếp ảnh Phùng đã được dịp bắt gặp nhân dịp chuyến đi công việc ở vùng biển. Thế nhưng, phía sau những ánh sáng chói lòa, lung linh đó là những góc khuất nhưng mà con người bỏ qua. Hình ảnh của người phụ nữ hiện lên hoàn toàn trái ngược với vẻ đẹp của tự nhiên nơi đây. Đó là một người phụ nữ trạc ngoài bốn mươi tuổi, tác giả cũng chẳng biết tên tuổi nhưng mà đặt một ngôi “mụ”, “người phụ nữ hàng chài” như để ám chỉ nơi đây, có biết bao nhiêu người phụ nữ cũng có chung hoàn cảnh như mụ.
Sau vài nét gợi tả, hình ảnh của người phụ nữ với “một thân hình thân thuộc của phụ nữ vùng biển, cao lớn với những đường nét thô kệch. Mụ rỗ mặt khuôn mặt mỏi mệt sau một đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt, dường như đang buồn ngủ”. Chắc hẳn, những vết rỗ khuôn mặt mụ đều từ gánh nặng của công việc, của nắng mưa gió bão miền biển hẳn lên trên khuôn mặt đó. Một người lao động lam lũ, chịu thương chịu thương chịu khó nhưng cái nghèo vẫn bủa vây lấy gia đình của mụ. Sự nghèo khổ đó còn hiện lên trên “tấm áo bạc phếch có miếng vá, nửa thân dưới ướt sũng”. Từ cách hành xử, đi đứng tới “tìm tới một góc tường để ngồi” càng làm cho mụ trở thành đáng thương tới tội nghiệp. Một con người dám vượt qua phong ba bão táp trên vùng đại dương mênh mông, nhưng lại trở thành tự ti, tự ti lúc đối diện với con người.
Không chỉ ngừng lại ở đó, tác giả đã lột tả thật thâm thúy, chân thực cả những tính cách con người mụ. Một người phụ nữ, một người vợ luôn nhẫn nhục, cam chịu tiêu biểu trong xã hội Việt Nam. Khi chứng kiến cảnh người đàn ông to lớn, thô kệch giáng những cú đánh mạnh mẽ vào tấm thân yếu ớt của người phụ nữ đó, tới một người đàn ông như Phùng cũng không thể nhẫn nhịn nổi. Vậy nhưng, người phụ nữ đó vẫn cam chịu biết bao lời hằn học, nhiếc mắng. Đôi mắt của chị hắt lên một trục đường tối đen ko tìm thấy ánh sáng nào trong cuộc đời chị. Có nhẽ, mụ đã quá quen và chấp nhận cuộc đời của mụ sẽ phải chịu đựng cảnh “ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng”.
phân tích nhân vật người đàn bà làng chàiNhững đớn đau về thể xác của chị không thể nào sánh với những nỗi đớn đau, dày vò về ý thức lúc chị lo lắng cho con cái sẽ bị tổn thương lúc phải chứng kiến những cảnh đớn đau đó. Thằng đàn ông của chị thương mẹ, nhăm nhăm con dao trong tay nhưng người mẹ đó đã “chấp tay vái mấy đứa con để nó đừng phạm phải một tội ác trái thường đạo lí”. Tuy nghèo, tuy khổ nhưng chị vẫn biết đạo lí trong đời, chị ko muốn con của chị phải đi theo những vết xe đổ nghèo hèn nhưng mà cuộc đời bố mẹ nó đang phải trải qua. Lòng chị cũng đớn đau, buồn tủi vô cùng lúc cái nghèo đẩy cả gia đình chị vào cái vòng quanh quẩn nghèo nàn. Những tháng ngày ăn xương rồng luộc chấm muối, bữa đói bữa no vẫn luôn hiện hữu, túc trực trên chiếc thuyền chật chội, mục nát của gia đình chị.
Tưởng chừng với dáng người thô kệch đó sẽ chẳng biết đâu là lễ phép đạo lý, thế nhưng với những điều nhưng mà chị đã từng trải, vẻ đẹp của tâm hồn của người phụ nữ đó càng trở thành thâm thúy. Khi bị đưa về tòa án, Phùng và Đẩu đã muốn giúp chị giải thoát khỏi cuộc ly hôn đó nhưng chị đã xin quan tòa rằng “quý tòa bắt tội con cũng được, phạt tù con cũng được, đừng bắt con bỏ nó”. Tới tận cùng nỗi đau, lúc đưa cho chị một sự lựa chọn giải thoát nhưng chị lại chối bỏ. Chắc hẳn, người đọc sẽ cảm thấy thật khó hiểu và nực cười cho người bà dại khờ đó. Thế nhưng, sau những lời tâm tình của chị, người ta mới vỡ vạc và cảm thấy khâm phục người phụ nữ đó. Chị vẫn luôn dành cho chồng những lời ngợi khen, chị biết chồng chị là người hiền lành cục tính, nhưng cái nghèo đã khiến anh ta trở thành một con người vũ phu, cục cằn.
Hình ảnh của người đàn ông cũng có biết bao điểm chung như những nhân vật Chí Phèo của Nam Cao hay nhân vật Hộ trong tác phẩm Đời thừa vậy. Chị có cái nhìn sâu xa, thấu hiểu lẽ đời, lòng người, khác hẳn với cái nhìn của Đẩu và Phùng. Người phụ nữ đó biết rõ rằng: thân gái dặm trường, họ cần một người đàn ông để chèo lái con thuyền, con cái của họ cần có một người cha để phụ thuộc. Dù cho họ có vũ phu, cục cằn tới nhường nào thì đó vẫn là một người đàn ông nhưng mà họ cần. Họ nghèo nên thiết nghị, họ ko có quyền yêu cầu một người đàn ông sang giàu, có học vấn.
Trong lúc đường lối của Đảng trước và sau cách mệnh luôn hướng tới bảo vệ nhân quyền cho mọi người, tạo điều kiện cho nhân dân được lợi cuộc sống no ấm, hạnh phúc. Thế nhưng, tại nơi đây những con người lênh đênh trên bốn bể là nước, họ vẫn chịu những gánh nặng to lớn của miếng cơm manh áo hàng ngày. Sự hi sinh, thấu hiểu cuộc đời của chị càng khiến người đọc cảm thấy xót xa cho một người phụ nữ.
Đằng sau việc trọng tình nghĩa với người chồng của chị, tình mẫu tử cũng của chị cũng thật đáng ngưỡng mộ. Sợ con tổn thương nhưng mà chị đã xin chồng đưa mình lên bờ nhưng mà đánh, thú vui của chị thật giản đơn lúc “vui nhất là lúc được ngồi nhìn đàn con tôi chúng nó đã ăn no”. Những đứa con là ngọn nguồn sức mạnh để chị sống và tồn tại. Ý chí quật cường của chị được bồi đắp nhờ tình thương con, chị chấp nhận hi sinh cuộc đời chị để mong cho con mình có được cuộc sống an nhiên hơn. Thấp thoáng trong hình ảnh người phụ nữ làng chài là những đức tính của biết bao người phụ nữ Việt Nam luôn yêu chồng thương con, giàu đức hi sinh và lòng vị tha.
Qua tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa, chỉ qua một nhân vật người phụ nữ trong truyện nhưng mà người đọc như được nhìn thấy cuộc đời của biết bao nhiêu người phụ nữ Việt Nam trong mọi thời đại. Tấm lưng bạc phếch, ánh mắt cam chịu hay nụ cười hạnh phúc lúc nhìn những đứa con có nhẽ sẽ còn ám ảnh rất lâu trong tâm trí độc giả. Tác giả đã gửi gắm ko chỉ niềm cảm thương, xót xa cho số phận con người bị đánh đập, nghèo đói nhưng mà còn trình bày niềm tự hào, trân trọng vì những vẻ đẹp tâm hồn ko gì có thể làm lấm bùn, thui chột.
Phân tích người đàn bà làng chài
Sáng tác của Nguyễn Minh Châu chia làm hai thời kỳ, nếu như thời kỳ trước, các nhân vật luôn được đặt vào bầu ko khí vô trùng thì tới thời kỳ sau với cảm hứng thế sự, các nhân vật có nhiều chuyển biến rõ nét. Người phụ nữ hàng chài trong tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa chính là một nhân vật tiêu biểu. Cũng qua nhân vật này tác giả gửi gắm trị giá nhân đạo thâm thúy của mình.
Nếu như các nhân vật khác trong tác phẩm đều có một cái tên rõ ràng, như Phùng, Đẩu, thằng Phác, thì người phụ nữ xuất hiện trong tác phẩm này lại chỉ được gọi một cách phiếm chỉ “người phụ nữ làng chài”. Phcửa ải chăng thông qua cái tên mang tính chất phiếm chỉ này, nhà văn muốn gửi gắm tới độc giả thông điệp: người phụ nữ kia chính là đại diện cho biết bao số phận người phụ nữ, giàu lòng mến thương, giàu đức hi sinh trong cuộc sống còn vô vàn thống khổ, khắc nghiệt.
Người phụ nữ xuất hiện trong tác phẩm qua nhận xét của Phùng vô cùng đặc trưng – ngoại hình xấu xí, thực ko mấy ưa nhìn. Đó là người phụ nữ mặt rỗ, dáng vẻ mỏi mệt, thân hình thô kệch lam lũ. Sau này, đi sâu vào tác phẩm và nghe những lời tâm tình của người phụ nữ ta mới biết, chị vốn sinh trong một gia đình khá giả, nhưng vì một trận ốm nhưng mà mặt rỗ, ko người nào lấy. Hình ảnh chị cam chịu nhẫn nhục để người chồng lấy thắt lưng vụt túi bụi, đã phần nào hé lộ số phận thảm kịch, xấu số của chị.
phân tích người đàn bà trong chiếc thuyền ngoài xaDù chị có số phận xấu số tương tự, nhưng ta cũng ko thể phủ nhận ẩn sâu trong người phụ nữ đó là những vẻ đẹp, phẩm chất đáng quý. Trước hết ta thấy được chị là người phụ nữ có khả năng chịu đựng cao. Có thể thấy, như lời chị tâm tình “ba ngày một trận nhẹ, bảy ngày một trận nặng” cứ lúc chồng chị bực là chị bị đánh. Thì có thể thấy rằng, việc chị bị đánh diễn ra hàng ngày, hàng giờ. Mặc dù bị hành tội về thể xác tương tự, nhưng chị vẫn cam chịu nhẫn nhục, ko hề kêu than, ko hề chống trả, hay tìm cách trốn chạy. Bởi đối với chị chịu đựng cũng là một lẽ đương nhiên của những người phụ nữ sống ở miền biển.
Không chỉ vậy người phụ nữ làng chài còn là một người phụ nữ giàu lòng tự trọng, vô cùng mến thương con. Cuộc đời chị hi sinh tất cả về con, lúc bị người chồng đánh, chị xin hắn lên bờ đánh, để những đứa trẻ ko phải nhìn thấy cảnh đó. Chị đặc trưng thương thằng Phác, nên đã gửi nó lên rừng ở cùng ông. Khi Phác thấy bố đánh mẹ, đã ngay tức tốc xông vào, chị sợ hãi, quỳ sụp xuống van xin. Chị sợ thằng Phác sẽ bị thương. Trong những lời vô cùng thật tâm, chị cũng cảm thấy vui, hạnh phúc lúc nhìn thấy những đứa con mình được ăn no “trên khuôn mặt xấu xí của mụ chợt bừng sáng lên như một nụ cười lúc nghĩ tới những thú vui nhỏ nhỏ nhưng mà gia đình bà từng có và đặc trưng lúc nghĩ tới cảnh đàn con được ăn no”. Hạnh phúc quả thực bình dị của một người mẹ nghèo. Thương con, hi sinh vì con cũng là lí do vì sao chị kiên quyết ko bỏ chồng, bởi với những người dân miền biển, ngày đêm đương đầu với sóng gió ko thể thiếu đôi vai vững chắc của người đàn ông. Hành động, suy nghĩ đó của chị càng khẳng định hơn nữa tình mẫu tử sâu nặng chị dành cho con.
Không chỉ vậy, chị còn là một người thấu hiểu lẽ đời, đã mang lại cho cả Phùng và Đẩu những bài học, những quan niệm khác về con người và cuộc đời. Dù chị bị giày xéo về phẩm chất, bị hành tội về thể xác nhưng chị tới tòa án huyện trước những lí lẽ của mình, ta ko còn thấy một người phụ nữ quê mùa, ít học, nhưng mà thay vào đó là một người phụ nữ thấu tình đạt lí, thấu hiểu sự đời. Ban đầu chị rụt rè, sợ hãi, bởi đây là lần đầu chị xúc tiếp với một ko gian mới. Chị ngồi sâu vào một góc, cố để ko người nào để mắt tới mình. Những lời lẽ vô cùng hạ mình, nhỏ nhỏ tới tối nghiệp trước Phùng và Đẩu “con” “van xin” “quý tòa”. Hình ảnh của chị thật đáng thương, làm cho cả hai người đàn ông ko khỏi khó xử. Nhưng sau lúc lấy lại được tĩnh tâm, chị đã nhanh chóng thay đổi cách xưng hô: “Chị cảm ơn các chú”. Có một sự đổi vai nhanh chóng giữa hai nhân vật, người giáo huấn và người được giáo huấn giữa Phùng, Đẩu và người phụ nữ làng chài. Với những suy nghĩ, trải nghiệm trong cuộc đời, lí lẽ đời đã thắng những lí lẽ giáo điều sách vở của Phùng và Đẩu. Bằng sự từng trải của bản thân, tình mến thương con và đức hinh sinh, người phụ nữ làng chài đã làm cho hai người đàn ông thay đổi suy nghĩ, khiến họ thông cảm cho số phận và cuộc đời mình. Nhìn vào cuộc đời chị người ta mới thấu rằng cuộc đời này vốn đầy những đa đoan, nhìn ngoài sao có thể thấu hết hững vấn đề ở xung quanh.
Hình ảnh người phụ nữ làng chài là đại diện tiêu biểu cho số phận người phụ nữ trong xã hội vừa bước chân ra khỏi chiến tranh. Cuộc sống nghèo đói lỗi thời, bạo lực gia đình đã dồn họ vào ngõ cùng tối tăm. Nhưng trong bóng tối tưởng thăm thẳm đó lại ngời sáng những đức tính xinh xắn của người phụ nữ nông dân hồn hậu: mến thương chồng con, đức hinh sinh và tình mẫu tử cao đẹp.
Phân tích hình ảnh người đàn bà hàng chài
Chiếc thuyền ngoài xa đã xây dựng thành công hình tượng nhân vật người phụ nữ hàng chài, một người phụ nữ lao động lam lũ, xấu số, từng trải và sáng đẹp tình mến thương, đức hi sinh và lòng vị tha cao cả. Người phụ nữ xấu số đó đã để lại cho người đọc một niềm thông cảm và trân trọng thâm thúy bởi những phẩm chất đáng quý của bà.
Truyện “Chiếc thuyền ngoài xa” ra đời trong hoàn cảnh quốc gia ta đang dần đổi mới, cuộc sống kinh tế có nhiều mặt trái, nhiều tồn tại khiến người ta phải băn khoăn. Truyện ngắn này lúc đầu được in trong tập Bến quê (1985), sau được nhà văn lấy làm tên chung cho một tuyển tập truyện ngắn in năm 1987.
Tác giả đã xây dựng thành người lao động vật Phùng kế bên nhân vật người phụ nữ hàng chài để làm nổi trội lên phẩm chất đáng quý của người phụ nữ đó. Tất cả mọi việc xảy ra trong cuộc đời, số phận, tính cách, tình cảnh của chị gây xúc động, trằn trọc mạnh mẽ ko chỉ với tác giả nhưng mà còn với người đọc.
Đọc hết câu truyện người đọc cũng ko biết tên thật của người phụ nữ đó là người nào, tác giả đã gọi một cách phiếm định: lúc thì gọi là người phụ nữ hàng chài, lúc lại gọi mụ, lúc thì gọi chị ta…. Khi người phụ nữ này xuất hiện ở tòa án huyện để gặp chánh án Đẩu, ta vẫn ko
biết tên. Không phải trùng hợp nhưng mà Nguyễn Minh Châu ko đặt tên cho người phụ nữ hàng chài này, cũng ko phải nhà văn “nghèo” tiếng nói tới độ ko thể đặt cho chị một cái tên nhưng mà là vì chị cũng giống như hàng trăm người phụ nữ ở vùng biển nhỏ nhỏ này: chị là người vô danh, là hình ảnh tiêu biểu cho cuộc đời nhọc nhằn, lam lũ như bao người phụ nữ khác ko hiếm gặp trên những miền quê Việt Nam. Điều đó chỉ ra một thực tiễn rằng, ko phải chi mình người phụ nữ đó gặp xấu số nhưng mà có rất nhiều phụ nữ trong xã hội lúc bấy giờ chịu những xấu số như thị.
Tác giả đã dùng những ngôn từ rất đắt giá để mô tả về người phụ nữ hàng chài có thân hình xấu xí tàn tạ ”trạc ngoài 40, một thân hình thân thuộc của người phụ nữ vùng biển, cao lớn với những đường nét thô kệch. Mụ rỗ mặt. Khuôn mặt mỏi mệt sau một đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt và dường như đang buồn ngủ”. Vì cuộc đời nhọc nhằn, lam lũ, vất vả, thống khổ làm cho dung mạo chị đã xấu giờ trở thành thô kệch.
Người phụ nữ xấu số đó ko chỉ phải chịu thiệt thòi về ngoại hình nhưng mà tạo hóa mang lại nhưng mà dường như mọi sự xấu số của cuộc đời đều trút cả lên chị, xấu, nghèo khổ, lam lũ, lại phải thường xuyên chịu những trận đòn roi của người chồng vũ phu tổn thương, đau xót cho chị.
Phân tích chiếc thuyền ngoài xa người đàn bà
Ai đó đã từng nói “ Tác phẩm nghệ thuật chân chính bao giờ cũng là sự tôn vinh con người qua những hình thức nghệ thuật lạ mắt”. Phcửa ải chăng vì vậy nhưng mà ta có thể bắt gặp nhiều nghệ sĩ có phong cách hoàn toàn không giống nhau trên cùng một giao lộ của hành trình tìm kiếm và khám phá vẻ đẹp tâm hồn con người. Kim Lân với truyện ngắn “Vợ nhặt” và Nguyễn Minh Châu với tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa” là một trường hợp tương tự. Nếu như với khả năng viết rất hay về nông thôn và cuộc sống của người dân quê, Kim Lân xây dựng thành người lao động vật người vợ nhặt qua tình huống truyện lạ mắt thì với phong cách truyện đậm chất tự sự-triết lí, Nguyễn Minh Châu đã khám phá ra những nghịch lí trong cuộc sống của người phụ nữ làng chài. Qua cả hai tác phẩm, các tác giả đều cho ta thấy được vẻ đẹp khuất lấp của người phụ nữ Việt Nam trong những hoàn cảnh khó khăn.
Có thể nói, trong truyện ngắn “Vợ nhặt”, nhân vật người vợ nhặt tuy ko phải là nhân vật chính nhưng vẫn là một trong ba nhân vật quan trọng của tác phẩm.Tuy là một con người vô danh nhưng nhà văn đã xây dựng cho nhân vật của mình một phong cách đậm nét. Được khắc họa sống động theo lối đối lập giữa bên trong và bên ngoài, ban sơ và về sau, người vợ nhặt hiện lên với đầy đủ những phẩm chất của con người bình dị trong nạn đói thê thảm Từ một cô con gái “ngồi vêu ra ở cửa nhà kho” chao chát, chỏn lỏn tới một nàng dâu hiền từ, đảm đang, đúng mực là một hành trình đầy bất thần với bao biến động trong cuộc đời nhân vật. Nhà văn đã chọn được tình huống truyện thật lạ mắt để nhân vật tự bộc lộ trị giá của mình.
Ở đầu tác phẩm, những vẻ đẹp của người vợ nhặt bị che khuất bởi những con số ko tròn trĩnh: ko quê quán, ko nghề nghiệp, ko cả một cái tên, ko nhan sắc, ko lòng tự trọng. Cuộc sống đói khổ càng tô đậm sự xấu xí của thị: “quần áo tơi tả như tổ đỉa”, người “gầy sọp”, “trên cái khuôn mặt xám xịt chỉ còn thấy hai con mắt”. Khi nghe tiếng hò của Tràng, thị “ton ton chạy theo” đẩy xe thóc cùng, hôm sau lại “sầm sập chạy tới”, “cong cớn” đứng trước mặt anh ta để đòi “nợ” rồi “cắm đầu ăn liền một chặp bốn bát bánh đúc”. Giữa sự lựa chọn nghiệt ngã: hoặc chết đói để giữ thể diện hoặc bỏ lòng tự trọng sang một bên để bám víu lấy sự sống, thị đã chọn cách thứ hai.
Song, qua tiến trình của câu chuyện, con người thực sự của nhân vật người vợ nhặt dần xuất hiện dưới ngòi bút truyện tài hoa của Kim Lân. Thị “rón rén, e thẹn, đầu cúi xuống, chân bước díu vào nhau” lúc đi qua xóm ngụ cư, trên đường về nhà Tràng. Ở đây, ta chỉ thấy một cô gái hiền từ, biết ý tứ và ngượng ngùng một cách thật dễ thương chứ ko còn cái “cong cớn” vô duyên lúc trước. Buổi sáng sau lúc về làm vợ Tràng, thị dậy sớm, quét tước, quét dọn, nấu cơm và cư xử, nói năng đúng mực khiến ngay cả Tràng cũng ngạc nhiên vì sự thay đổi đó. Thị đã trở thành người vợ đảm, người con dâu đảm đang biết toan lo việc nhà. Phcửa ải chăng đây mới chính là thực chất tốt đẹp của con người vợ nhặt? Ngay cả trong cụ thể theo ko Tràng về làm vợ của thị, nếu xét kĩ, ta sẽ thấy hành động đó thực chất xuất phát từ khát khao tình yêu, hạnh phúc và tổ ấm gia đình cháy bỏng của những người nông dân bình dị. Tóm lại, với nghệ thuật mô tả tâm lí nhân vật tinh tế, Kim Lân đã xây dựng thành người lao động vật người vợ nhặt với những vẻ đẹp tâm hồn đáng được trân trọng và ngợi ca.
Kế bên người “vợ nhặt”, nhân vật người phụ nữ hàng chài trong “CTNX” cũng để lại ấn tượng thâm thúy. Là nhân vật chính, nhân vật này có vai trò vô cùng quan trọng đối với việc trình bày trị giá tư tưởng của tác phẩm. Nguyễn Minh Châu đã khắc họa nhân vật khá sắc nét bằng văn pháp hiện thực theo lối tương phản giữa bên ngoài và bên trong, giữa thân phận và phẩm chất. Xuất hiện trong tình huống đầy nghịch lí dưới khám phá của nhân vật Phùng, nhân vật người phụ nữ làng chài hiện lên với những vẻ đẹp khuất lấp khiến ta xót xa, lo lắng và ko khỏi trằn trọc.
Xuất hiện trước mắt độc giả , người phụ nữ làng chài hiện lên với ngoại hình xấu xí, thô kệch: than hình cao lớn, “khuôn mặt mỏi mệt”, “tái ngắt”, “tấm lưng áo bạc phếch, rách rưới”. Cuộc sống của chị là một chuỗi những tháng ngày vừa lao động vất vả, vừa phải chịu đòn roi của chồng: “ ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng”. Độc giả có thể thông cảm với hoàn cảnh xấu số nhưng rất dễ bất bình với sự nhẫn nhục, cam chịu quá quắt của nhân vật lúc yên lặng chấp nhận trở thành nạn nhân của bạo lực gia đình.
Nhưng phía sau ngoại hình xấu xí và sự nhẫn nhục đó là cả một tấm lòng vị tha, khoan thứ, đức hi sinh cao cả và sự cứng cỏi, dũng cảm hiếm có của người phụ nữ. Chị chấp nhận cuộc sống đó bởi lẽ chị mến thương các con, sẵn sàng hi sinh tất cả để bảo vệ tổ ấm gia đình. Đối với chị thì “phụ nữ ở thuyền phải sống cho con chứ ko thể sống cho mình”. Và dù bị đánh đập, hành tội bao nhiêu thì người phụ nữ đó vẫn thông cảm với những trắc trở của chồng, vẫn cứ chắt chiu từng khoảnh khắc hạnh phúc trong cuộc sống. Phía sau sự thất học, quê mùa, người phụ nữ làng chài vẫn là người phụ nữ thâm thúy và thấu hiểu lẽ đời. Lí lẽ của chị là lí lẽ của con người từng trải bao sóng gió, khó khăn, ko chỉ khiến chánh án Đẩu, thợ chụp ảnh Phùng nhưng mà còn khiến tất cả chúng ta phải ngạc nhiên, cảm phục.
Có thể thấy, cả hai nhân vật đều là những thân phận nhỏ nhỏ, là nạn nhân của hoàn cảnh nhưng vẫn giữ được những phẩm chất tốt đẹp, lương thiện. Vẻ đẹp đó, trong những lam lũ của đời thường, trong những khoảnh khắc khó khăn của cuộc sống có thể bị che lấp đi nhưng ko bao giờ mất tích. Cả Kim Lân và Nguyễn Minh Châu đều thành công ở điểm này, lúc mô tả nhân vật bằng những cụ thể chân thực vô cùng, vừa làm toát lên số phận thống khổ, cảnh sống khốn cùng của họ, vừa khám phá ra vẻ đẹp khuất lấp bên trong những con người đó.
Tuy nhiên, giữa hai nhân vật cũng có nhiều điểm khác lạ. Vẻ đẹp của người vợ nhặt được khắc họa qua những phẩm chất của một nàng dâu mới, hiện lên qua các cụ thể đầy dư vị hóm hỉnh trong nạn đói thê thảm. Thị như một luồng gió mới “lạ lùng và tươi mát thổi vào cuộc sống đói khát, u tối” của những người dân xóm ngụ cư cũng như gia đình Tràng. Trong lúc đó, vẻ đẹp của người phụ nữ hàng chài dưới ngòi bút của Nguyễn Minh Châu lại là phẩm chất của người mẹ nặng gánh mưu sinh, hiện lên qua các cụ thể đầy kịch tính trong tình trạng bạo lực gia đình. Nhân vật này ko khỏi khiến ta băn khoăn, trằn trọc về cách nhìn nhận con người cũng như mối quan hệ giữa nghệ thuật và hiện thực cuộc sống. Sở dĩ có sự khác lạ đó là do phong cách nghệ thuật và thời khắc sáng tác của hai nhà văn. Vẻ đẹp khuất lấp của người vợ nhặt được đặt trong quá trình tăng trưởng chuyển đổi từ thấp tới cao, mang cảm hứng lãng mạn, tiêu biểu cho văn học thời kì kháng chiến. Trong lúc đó nhân vật người phụ nữ hàng chài lại tĩnh tại, bình ổn như một hiện thực nhức nhối đang tồn tại. Nhân vật này trình bày rõ cảm hứng thế sự-đời tư trong ngòi bút truyện của Nguyễn Minh Châu sau 1975.
Tóm lại, người vợ nhặt và người phụ nữ hàng chài là hai nhân vật được xây dựng rất thành công của Kim Lân và Nguyễn Minh Châu. Tuy có nhiều điểm không giống nhau trong phong cách nhưng với ý thức nhân đạo cao cả, hai nhà văn đều khám phá và nâng niu trân trọng những vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam. Qua hai tác phẩm, các tác giả còn cho chúng ta thêm tin tưởng vào sự bất tử của những phẩm chất tốt đẹp trong con người dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào. Với tất cả trị giá về nội dung và nghệ thuật đó, kiên cố cả hai nhân vật cũng như tên tuổi của Kim Lân và Nguyễn Minh châu sẽ có sức sống trong khoảng thời gian dài trong kho tàng văn học dân tộc.
Cảm nhận về hình tượng người đàn bà làng chài
Nguyễn Minh Châu là nhà văn tiêu biểu, với phong cách sáng tác giàu tính biểu tượng trong nền văn học nước nhà. Những tác phẩm của ông luôn khiến người đọc phải trằn trọc, suy nghĩ rất nhiều. Truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” là một câu chuyện giàu sức gợi như thế. Hình ảnh người phụ nữ làng chài là hình ảnh để lại trong lòng người nhiều ám ảnh, trằn trọc về cuộc sống của con người trong thời kì đổi mới.
Chiếc thuyền ngoài xa kể về chuyến đi sáng tác của nhiếp ảnh Phùng lúc tới với vùng đất biển này. Và từ chuyến đi này, anh đã trông thấy rất nhiều chiều của cuộc sống, nhiều góc khuất nhưng mà con người vẫn bỏ qua. Hình ảnh người phụ nữ là hình ảnh khiếp anh vừa khó hiểu, vừa băn khoăn, vừa đau xót. Có thể nói người làng chài là hình ảnh biểu tượng cho cuộc sống khó khăn, chịu nhiều thiệt thòi của người phụ nữ.
Người phụ nữ hiện lên trong câu chuyện của nhiếp ảnh Phùng là một người đầy nhọc nhằn, lam lũ. Nguyễn Minh Châu với những nét vẽ tinh tế đã phác họa nên một hình ảnh giàu sức gợi “người phụ nữ trạc ngoài 40, một thân hình thân thuộc của đàn và vùng biển, cao lớn với những đường nét thô kệch. Mụ rỗ mặt khuôn mặt mỏi mệt sau một đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt, dường như đang buồn ngủ”. Một người phụ nữ gây ấn tượng cho người đọc ngay từ những dòng trước hết, đầy nhọc nhằn, đầy khổ sở và đầy thương cảm. Người phụ nữ đó tiếp tục ám ảnh người đọc bằng cụ thể “tấm áo bạc phếch có miếng vá, nửa thân dưới ướt sũng”, đã phần nào gợi lên sự đau xót, khốn cùng. Giữa cảnh biển mênh mông lại xuất hiện một con người khiến người khác phải trằn trọc như thế này.
Cảm nhận về hình tượng người đàn bà làng chàiNgười phụ nữ đó còn đầy vẻ cam chịu và nhẫn nhục lúc người chồng hằn học và nhiếc mắng. Đôi mắt của chị như xuyên sâu vào lòng người đọc, nó ám ảnh cho tới lúc gấp trang sách lại. Ánh mắt của chị đầy thương xót, đầy bi ai và cũng đầy tình mến thương dành cho những đứa con cho mình.
Dọc theo hình trình đi tìm cái đẹp của nhiếp ảnh Phùng, người phụ nữ đã trở thành tâm điểm cho vẻ đẹp đó. Một vẻ đẹp đầy sự khó khăn, nhọc nhằn và thống khổ. Hành động bạo lực của người chồng khiến chị cứ câm lặng, ko bi ai một lời.
Và sự cam chịu đó được lặp lại lúc chị được gọi tới hầu tòa. Mặc dù “ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng” nhưng người phụ nữ đó vẫn “ko rỉ răng một lời”. Hình dáng “mụ ngồi ghé vào mép ghế và cố thu người lại” càng làm cho Phùng, cho Đẩu, và cho người đọc một nỗi ám ảnh khó bỏ. Tuy nhiên chỉ một lát, “người phụ nữ lại bối rối và sợ sệt”. Có nhẽ cuộc sống của chị quá nặng nề, quá thê lương trong những năm qua.
Tình tiết người phụ nữ vái lạy để đàn ông ko làm điều dại khờ với bố, cũng như vái lạy quan tòa càng toát lên vẻ cam chịu, sự nhẫn nại, giàu đức hi sinh “Quý tòa bắt tội con cũng được, phạt tù con cũng được, đừng bắt con bỏ nó”. Khi đi tới tận cùng của nỗi đau, lúc có một trục đường giải thoát thì người phụ nữ đó vẫn lặng lẽ và cam tâm chịu đựng thống khổ? Là vì điều gì? Chẳng phải vì đức hi sinh của người mẹ đó sao?
Lời tâm tình của người phụ nữ về cuộc sống, về người chồng, về những đứa con khiến người khác vừa thương xót vừa khâm phục. Một người phụ nữ yêu chồng, thương chồng mặc dù bị chồng ngược đãi. Người phụ nữ yêu con, thương con vô điều kiện, ko yêu cầu bất kỳ điều gì.
Khi chị kể tới cụ thể “vui nhất là lúc được ngồi nhìn đàn con tôi chúng nó đã ăn no” thì có nhẽ người đọc ứa nước mắt. Những đứa con là sức mạnh để chị có thể tồn tại, có thể sống sót và kiên cường tới hiện giờ. Một người mẹ lặng lẽ hi sinh cuộc đời mình vì những đứa con, một người mẹ đã nhẫn nhục tất cả chỉ vì miếng cơm manh áo cho con. Một người mẹ nghèo, cố chấp nhưng mến thương con vô bờ bến. Cuộc đời của chị nhiều đau thương và nước mắt nhưng lại có biết bao nhiêu phẩm chất cao đẹp, đáng trân trọng.
Không phải trùng hợp tác giả chỉ gọi nhân vật là “người phụ nữ”, có nhẽ ko phải chỉ một người phụ nữ duy nhất, nhưng mà có thể chúng ta còn bắt gặp rất nhiều người phụ nữ có chung tình cảnh ở bất kỳ bãi biển xinh đẹp nào. Nguyễn Minh Châu đã vẽ lên một bức chân dung làm cho người đọc phải suy ngẫm, phải trằn trọc về cuộc sống của rất nhiều người xung quanh chúng ta. Và cái hình ảnh nhưng mà nhiếp ảnh Phùng chụp được cũng như những gì anh nghĩ về người phụ nữ này là triết lí, một triết lí cho cái nhìn nhận đa chiều về cuộc sống này. Tấm lưng bạc phếch, ướt sũng của người phụ nữ này có nhẽ còn ám ảnh rất nhiều người nữa.
Người phụ nữ đó chính là nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu, cũng như tác giả đã dùng cái tâm để vẽ lên hình ảnh đó.
Hình ảnh người phụ nữ làng chài trong truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” đã gửi gắm nhiều thông điệp tới người đọc về cuộc sống, phẩm chất tốt đẹp của những người phụ nữ.
Nghị luận về hình ảnh người đàn bà làng chài
Nguyễn Minh Châu là nhà văn tiêu biểu cho văn học Việt Nam thời chống Mĩ, cũng là “người mở đường tinh nhanh và tài năng” (Nguyên Ngọc) cho công cuộc đổi mới văn học từ sau 1975. Nhà nghiên cứu hàng đầu Nga Nikulin nhận xét: “Các nhân vật của Nguyễn Minh Châu trước 1980 được Nguyễn Minh Châu tắm rửa sạch sẽ, được bao bọc trong bầu ko khí vô trùng”. Ta có thể thấy điều đó qua nhân vật Nguyệt trong “Trăng sáng”. Giai đoạn sau này, nổi trội là truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” mang nhiều cảm hứng thế sự cùng những triết lí nhân sinh hơn. Nhưng ý kiến sáng tác của ông là “gắng đi tìm các hạt ngọc còn ẩn giấu trong bề rộng tâm hồn con người” thì ko thay đổi. Nhân vật trung tâm của tình huống truyện nghịch lý trong truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” chính là người phụ nữ hàng chài. Từ nhân vật này, nhà văn bộc lộ tấm lòng nhân đạo và gửi gắm những bức thông điệp về nghệ thuật và cuộc đời.
Đọc tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa” ta thấy nhân vật người phụ nữ hàng chài được nhà văn giới thiệu là người phụ nữ trạc ngoài 40. Và lúc nhắc đến tới nhân vật này Nguyễn Minh Châu ko gọi bằng một cái tên cụ thể nào cả nhưng mà gọi một cách phiếm định: “mụ”, “người phụ nữ hàng chài”…Việc nhà văn ko đặt tên cho nhân vật của mình ko phải trùng hợp vô tình nhưng mà đó là một dụng ý nghệ thuật sâu xa: Ông muốn nhấn mạnh đây chỉ là một trong vô số những người phụ nữ thống khổ, xấu số, cần thông cảm sẻ chia nhưng mà thôi.
Người phụ nữ hàng chài mang một thân hình thân thuộc của người phụ nữ vùng biển với những nét thô, mặt rỗ “khuôn mặt mỏi mệt sau một đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt và dường như buồn ngủ. Đây chính là hình ảnh một người lao động lam lũ và thống khổ. Có nhẽ gánh nặng của cuộc mưu sinh đầy sóng gió trên đại dương đã đó đi tất cả của chị: sinh lực, thú vui và sức sống. Sự nghèo khổ nhọc nhằn tới mức nhác, thảm hại còn hiện rõ trong cụ thể mô tả tấm lưng áo bạc phếch, rách rưới, nửa thân dưới ướt sũng. Sự khốn khổ của chị còn xuất hiện ngay trong dáng vẻ: ” sợ sệt, bối rối” lúc ở tòa án, “tìm tới một góc tường để ngồi”. Thậm chí lúc Đẩu phải mời tới lần thứ hai chị mới “rón rén tới ngồi ghé vào mép chiếc ghế và cố thu người lại”. Có nhẽ đó là dáng vẻ của một con người tội nghiệp luôn thấy sự có mặt của mình trong cuộc đời này là một phi lí, luôn tự ti, tự ti và do đó muốn hạn chế sự vướng víu, phiền phức tới khó chịu nhưng mà mình có thể gây ra cho mọi người xung quanh.
Nguyễn Minh Châu ko chỉ ngừng lại ở vẻ ngoài của nhân vật nhưng mà ngòi bút thấm đẫm ý thức nhân đạo của ông đã lách thật sâu để khám phá cho được cái mạch ngầm hiện thực về số phận xấu số của người phụ nữ hàng chài. Ấn tượng lớn nhất về sự xấu số nhưng mà người phụ nữ đưa và cho người đọc chính là thái độ cam chịu nhẫn nhục của chị. Khi đi qua bãi xe tăng hỏng trước lúc tới bên chiếc xe, người phụ nữ đứng lại “ngước mắt nhìn ra ngoài ….rồi đưa một cánh tay lên định gãi hay sửa lại mái tóc nhưng rồi lại buông thõng xuống đưa cặp mắt nhìn xuống chân”. Có thể nhận thấy đây là nơi quá thân thuộc với chị, một sự thân thuộc kinh khủng bởi những trận đòn đã thành lệ của người chồng: ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng. Cặp mắt nhìn xuống chân mỏi mệt như một kẻ tội đồ hy vọng một hình phạt ko tránh khỏi. Khi bị đánh mọi rợ, người phụ nữ chịu đòn với vẻ cam chịu nhẫn nhục, đó là thái độ của một con người đang nhẫn nhục thực hiện nghĩa vụ thống khổ của mình, ko oán thán, ko bất bình, ko tránh né.
Người phụ nữ hàng chài ko chỉ bị hành tội về mặt thể xác, mỏi mệt sau những đêm thức trắng kéo lưới, ko chỉ chịu đựng những đớn đau từ những trận đòn tàn bạo của người chồng vũ phu nhưng mà còn bị giày vò nặng nề về những đớn đau ý thức, về sự non nớp lo sợ con cái bị tổn thương lúc phải chứng kiến những cảnh đời trái ngang. Mô tả hình ảnh một người mẹ vừa khóc vừa phải “chắp tay vái mấy vái để đứa con để nó đừng phạm phải một tội ác trái luân thường đạo lí”. Nguyễn Minh Châu đã trình bày nỗi xót thương cho sự thống khổ cùng cực của người phụ nữ hàng chài. Chưa hết, chị còn bị gánh nặng cơm áo, cuộc sống nghèo túng đẩy vào cái vòng quanh quẩn xấu số. Trước năm 1975 mỗi lúc biển động cả nhà toàn ăn xương rồng luộc chấm muối. Khi cách mệnh về cuộc sống đỡ đói khổ hơn những nỗi lo cơm áo vẫn tồn tại.
Từ thân phận người phụ nữ hàng chài, Nguyễn Minh Châu muốn gợi ra cho người đọc những suy nghĩ âu lo: trận chiến đấu chống lại nghèo đói u tối và bạo lực còn gian nan trong khoảng thời gian dài hơn trận chiến đấu chống ngoại xâm. Và chừng nào còn chưa thoát khỏi cuộc sống nghèo đói chừng đó con người vẫn phải chung sống với cái xấu, cái ác. Chúng ta đã đổ xương máu trong bao năm qua để giành được độc lập tự do trong trận chiến đấu vì quyền sống của cả dân tộc. Nhưng chúng ta sẽ còn phải tiếp tục làm gì đây trong trận chiến đấu giành quyền sống của từng con người, làm gì để đem lại cơm ăn áo mặc và ánh sáng văn hóa cho biết bao con người đang đắm chìm trong kiếp sống nghèo đói u tối.
Nếu độc giả từng yêu nhân vật nữ trong sáng tác của Nguyễn Minh Châu thì sẽ thấy ko ở đâu yếu tố “thiên nữ tính” lại thăng hoa tuyệt vời như ở người phụ nữ rách rưới này. Vẻ đẹp khuất lấp nhưng mà người đọc cảm thu được trước hết ở người phụ nữ hàng chài đó là vẻ đẹp thâm thúy từng trải. Nói chuyện với Đẩu và Phùng, người phụ nữ hàng chài quê mùa thất học hiểu lẽ đời khiến Đẩu và Phùng trở thành những người nông nổi, nông cạn. Trong lúc Đẩu và Phùng bất bình trước người chồng tàn nhẫn, thấy ông ta là kẻ độc ác nhất thì người phụ nữ hàng chài đã giúp họ trông thấy bao điều sâu xa của cuộc sống. Chị cho biết: chồng chị vốn là anh đàn ông hiền lành, cục tính, nhưng rơi vào cuộc sống luẩn quẩn, tuyệt vọng cho nên trở thành kẻ tha hóa, vũ phu tàn nhẫn. Đó là một sự nhìn nhận sâu xa, thấu hiểu lẽ đời. Người đàn chỉ rõ sự thiếu thực tiễn của Đẩu và Phùng: “Lòng các chú đâu phải là người làm ăn…cho nên các chú đâu có hiểu được cái việc của người làm ăn lam lũ nặng nhọc”. Người phụ nữ hàng chài đã chỉ ra một hiện thực tàn nhẫn: họ cần một người đàn ông để lèo lái lúc phong ba sóng gió dù hắn có man rợ, tàn bạo tới đâu. Như vậy, chị đã cho Phùng và Đẩu thấy được sự khó khăn gấp bội của những người phụ nữ trong những cuộc mưu sinh trên đại dương, luôn bất cập, tiềm tàng những hiểm họa, dọa nạt. Người phụ nữ hàng chài còn chỉ ra sự bất cập trong cuộc sống của Đảng, của chính quyền Cách mệnh. Chị cho thấy từ ngày cách mệnh về, cách mệnh đã cấp đất cho họ nhưng chẳng người nào ở vì ko thể bỏ được nghề bởi sự tồn tại của họ gắn chặt với nghề. Tiếng thở dài của Đẩu, câu hỏi băn khoăn, tò mò của Phùng, cảm giác bất lực của hai người lúc trông thấy những giải pháp xuất phát từ lòng tốt và thiện chí của họ trở thành phi thực tiễn. Những điều đó đã tạo ra một đối sánh với người phụ nữ hàng chài từng trải, hiểu đời, hiểu người, hiểu những điều có thể và ko thể. Sự thâm thúy của chị khiến người đọc cảm phục nhưng cũng xót thương cho một kiếp người.
Người phụ nữ hàng chài chấp nhận những trận đòn vũ phu độc ác của người chồng ko phải vì chị ngu tối. Cũng ko phải vì chị có tội tình gì với chồng nhưng mà chị cam chịu, nhẫn nhục những trận đòn đó ko chỉ vì trên thuyền cần một người đàn ông nhưng mà còn như một cách giúp người chồng vơi đi những u uất khổ sở chất chứa trong lòng. Đó là cách xử sự của một con người hiểu rõ phận sự nghĩa vụ của mình và gắng thực hiện cho xong, đâu đó là những phận sự và nghĩa vụ phi lí. Không chỉ thấu hiểu xót xa cho nỗi khổ của người chồng, người phụ nữ hàng chài còn mang một tự ti tội tình lúc cho rằng “giá tôi đẻ ít đi” hoặc “chúng tôi sắm được một chiếc thuyền rộng hơn”. Nếu Đẩu và Phùng đều ngạc nhiên và bất bình thay cho sự cam chịu nhẫn nhục của người vợ bị chồng hành tội thì lúc hiểu được nguyên nhân của thái độ đó, họ càng ngạc nhiên vì sự nhân hậu, vị tha của tấm lòng người phụ nữ hàng chài.
Tình mẫu tử được người phụ nữ ý thức thâm thúy như một thiên tính đương nhiên của người phụ nữ “phụ nữ ở thuyền chúng tôi phải sống cho con chứ ko thể sống cho mình”. Chính tình thương yêu thâm thúy với con đã khiến chị nhẫn nhục chịu đựng sự tàn nhẫn của người chồng vì muốn có một người đàn ông khỏe mạnh biết nghề cùng mình làm ăn nuôi nấng các con. Cũng vì sợ con tổn thương trước cảnh bạo lực gia đình, chị đã xin chồng đưa mình lên bờ nhưng mà đánh, sợ đứa con làm điều gì dại khờ với bố nó, người phụ nữ hàng chài đã phải cắn răng gửi đứa con chị mến thương nhất lên bờ sống với ông ngoại. Ở người phụ nữ thầm lặng đó,” tình thương con cũng như nỗi đau, cũng như cái sự trầm lặng trong việc thấu hiểu các lẽ đời hình như mụ chẳng bao giờ để lộ rõ rệt ra vẻ ngoài”. Khi đứa con chứng kiến cảnh tàn nhẫn đó, người phụ nữ “mếu máo” gọi con rồi “chắp tay vái lấy vái để” ôm chầm nó, bởi chị sợ tình mến thương, sự thơ ngây non nớt cùng lòng căm giận, u tối trong thằng nhỏ sẽ hành động dại khờ. Tiếng khóc của tình thương con và nỗi đau quặn thắt trong trái tim người mẹ, vừa đớn đau vừa xấu hổ nhục nhã. Chị đớn đau vì làm con tổn thương rồi mới đau cho bản thân mình. Khi nhắc tới những lúc hòa thuận trên thuyền “khuôn mặt xám xịt chợt ửng sáng lên như một nụ cười”. Đó là ánh sáng, là vẻ đẹp của tình mẫu tử, mọi thú vui nỗi buồn đều xuất phát từ ” vui nhất là lúc ngồi nhìn đàn con chúng nó được ăn ngon”. Thấp thoáng trong hình ảnh người phụ nữ hàng chài là bóng vía người phụ nữ Việt Nam nhân hậu, bao dung, kiên cường chịu đựng, giàu lòng vị tha và đức hi sinh “biết hi sinh nhưng chẳng nhiều lời” Tố Hữu.
Người phụ nữ đó đã để lại một ấn tượng thâm thúy để nhiều năm sau tồn tại, lúc nhìn lại “bức ảnh Chiếc thuyền ngoài xa” hiện giờ nghệ sĩ Phùng cũng thấy người phụ nữ bước ra khỏi tấm ảnh…hòa lẫn với đám đông. Đó là hình ảnh của những con người vô danh khốn khổ trong cuộc sống lầm lũi đời thường. Họ đã kiên cường vượt lên tất cả, ko phải vì mình nhưng mà là vì những người thân yêu.
Qua những nét khắc họa ấn tượng từ ngoại hình dáng vẻ tới cử chỉ, lời nói, hành động,…nhân vật người phụ nữ hàng chài đã trở thành một biểu tượng đầy ám ảnh giúp Nguyễn Minh Châu trình bày tư tưởng nhân đạo thâm thúy cho truyện ngắn. Đó là niềm cảm thương và nỗi lo lắng cho số phận con người xấu số bị tù đày trong nghèo đói, khốn khổ, bạo lực. Đồng thời trình bày niềm tin yêu trân trọng những phẩm chất tốt đẹp trong tâm hồn, tính cách những con người luôn sống cuộc sống lòng người nhân hậu, vị tha.
Phân tích hình tượng người đàn bà hàng chài
Trong tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa của nhà văn Nguyễn Minh Châu, nhân vật để lại ấn tượng thâm thúy nhất cho người đọc là người phụ nữ làng chài – người phụ nữ vô danh với tấm lòng bao dung, vị tha, đức hi sinh
Truyện được kể lại qua lời của nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng, một người lính vừa bước ra từ trận chiến tranh nhiều đau thương mất mát. Phùng được dịp trở về chiến trường xưa để chụp một bức tranh cảnh biển theo lời đề xuất của trưởng phòng. Tại đây anh đã phát xuất hiện một bức tranh cảnh biển không tiền khoáng hậu: “trước mặt tôi là một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ. Mũi thuyền in một nét mơ hồ lòe nhòe vào bầu sương mù..Tất cả quang cảnh đó nhìn qua những cái mắt lưới..toàn thể quang cảnh từ đường nét tới ánh sáng đều hài hòa”. Cảnh đẹp đó làm cho người nghệ sĩ dường như vừa “khám phá thấy cái chân lí của sự hoàn thiện”. Nhưng đằng sau chiếc thuyền đẹp như trong mơ đó lại là một cảnh tượng phũ phàng: người chồng vũ phu, thô bạo hành tội người phụ nữ bằng những trận đòn thù, người phụ nữ nhẫn nhục chịu đựng . Phùng từ sung sướng tới ngạc nhiên, sững sờ sửng sốt. Nghịch cảnh đó khiến lòng anh tan vỡ.
Xuyên suốt toàn thể câu chuyện, hầu như người đọc ko hề được biết tới tên gọi của người phụ nữ tội nghiệp đó, Nguyễn Minh Châu đã gọi một cách phiếm định: lúc thì gọi là người phụ nữ hàng chài, lúc lại gọi mụ, lúc thì gọi chị ta…. Không phải nhà văn “nghèo” tiếng nói tới độ ko thể đặt cho chị một cái tên nhưng mà dường như đằng sau cách gọi phiếm định đó đã hé mở một cuộc đời ngang trái, một số phận bị vùi dập giữa cuộc sống bộn bề toan lo.
chiếc thuyền ngoài xa phân tích người đàn bàHình như cuộc sống chẳng có gì đáng nói nhưng trong chị lại chứa đựng nhiều điều kì diệu khiến người khác phải suy nghĩ. Người phụ nữ trạc ngoài 40, hình dáng thô kệch, rỗ mặt, khuôn mặt mỏi mệt sau một đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt và gợi ấn tượng người phụ nữ xấu xí, mỏi mệt dường như đang buồn ngủ. Và cuộc đời nhọc nhằn, lam lũ, vất vả, thống khổ làm cho dung mạo chị đã xấu giờ trở thành thô kệch.
Qua câu chuyện ở tòa án huyện người đọc hiểu hơn sự xấu số trong cuộc đời chị. Hình như mọi sự xấu số của cuộc đời đều trút cả lên chị, xấu, nghèo khổ, lam lũ, lại phải thường xuyên chịu những trận đòn roi của người chồng vũ phu, tổn thương, đau xót cho các con phải nhìn cảnh bố đánh mẹ… Cái xấu đã theo đuổi chị như định mệnh, suốt từ lúc còn nhỏ. Có mang với một anh hàng chài, tới sắm bả về đan lưới, rồi thành vợ chồng. Cuộc sống mưu sinh trên biển cực nhọc, vất vả, lam lũ, cập kênh. Gia đình nghèo lại còn đông con, thuyền thì chật,…
Bị chồng thường xuyên đánh đập, hành tội: ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng. Cứ lúc nào lão thấy khổ quá là lại xách chị ra đánh, như là để trút giận, với lời lẽ cay độc” Mày chết đi cho ông nhờ, chúng mày chết hết đi cho ông nhờ”. Khi bị đánh chị ko hề kêu một tiếng, ko chống trả, ko tìm cách chạy trốn nhưng mà coi đó là một lẽ đương nhiên. Người phụ nữ đó nhẫn nhục, cam chịu, thầm lặng chịu đựng mọi đớn đau tất cả vì những đứa con.
Người phụ nữ đã nhẫn nhục, cam chịu. Chị ko muốn đàn con phải nhìn thấy cảnh cha đánh mẹ. Chị xin chồng lên bờ nhưng mà đánh lúc con lớn. Chị xót xa đớn đau lúc phải chứng kiến cảnh thằng Phác đánh cha: “như một viên đạn bắn vào người đàn ông và hiện giờ đang xuyên qua tâm hồn người phụ nữ, và làm rỏ xuống những dòng nước mắt…’
Người phụ nữ đó là người thâm thúy và thấu hiểu lẽ đời. Cái sự trầm lặng trong thấu hiểu lẽ đời dường như chị chẳng bao giờ để lộ rõ rệt ra bên ngoài. Chị coi việc mình bị đánh đó như một phần đã rất thân thuộc của cuộc đời mình, chị chấp nhận, ko kêu van, ko trốn chạy. Khi được đề xuất giúp sức thì : “Xin các chú lượng tình cho cái sự lỗi thời”; “Quý tòa bắt tội con cũng được, phạt tù con cũng được nhưng đừng bắt con bỏ nó”.
Chị ý thức được thiên chức của người phụ nữ :”Ông trời sinh ra người phụ nữ là để đẻ con và nuôi con cho tới lúc lớn khôn”. Trong cuộc mưu sinh đầy gay cấn: thuyền ở xa biển, cần một người đàn ông khỏe mạnh, biết nghề. Sự cần thiết của việc có người đàn ông làm chỗ dựa, để lèo lái lúc phong ba bão táp, cùng nuôi dạy các con: ” Nữ giới trên thuyền chúng tôi phải sống cho con, ko thể sống cho mình như trên đất được”. Chị ” phải sống cho con chứ ko thể sống cho mình”.
Có thấu hiểu được tương tự chúng ta mới hiểu hết tình cảm, tấm lòng của người phụ nữ xấu số. Bởi nếu hiểu sự việc một cách đơn giản chỉ cần yêu cầu người phụ nữ bỏ chồng là xong. Nhưng nhìn vấn đề một cách thấu suốt thì suy nghĩ và cách xử sự của người phụ nữ là ko thể khác được. Nguyên nhân sâu xa của sự cam chịu chính là tình thương con vô bờ bến của chị.
Xem thêm: Bộ Đề Thi Vào Lớp 10 Môn Toán 2022, Đề Thi Vào Lớp 10 Môn Toán
Người phụ nữ đó còn là người giàu lòng vị tha. Chị thấu hiểu nguyên nhân vì sao chồng lại trở thành như thế. Chị hiểu được trước đây chồng vốn là anh đàn ông cục tính nhưng hiền lành, cũng nghĩ cho vợ con nhưng rồi cuộc sống mưu sinh khổ nhọc làm cho anh tha hóa. Có thể chúng ta ko chấp nhận cho hành vi tội tình của ông nhưng chúng ta phần nào thông cảm cho ông.
Đặc thù ở người phụ nữ là chị cũng đã vẫn giữ trong tâm hồn mình ngọn lửa của hi vọng, của niềm tin để thắp lên hạnh phúc mỏng mạnh: Trong khổ đau triền miên, người phụ nữ đó vẫn gạn lọc được những niềm hạnh phúc nhỏ nhoi : “..vui nhất là lúc ngồi nhìn con tôi chúng nó được ăn no”; “ trên chiếc thuyền cũng có lúc vợ chồng con cái chúng tôi s