Theo Đông y, nước bọt vị mặn, tính bình, không độc, là một loại tân dịch hình thành bởi sự kết hợp tinh túy nhất giữa nước và ngũ cốc, có công dụng nhuận ngũ tạng, bổ não ích tủy, làm tăng nguyên khí ở đan điền, tăng tân dịch, giải độc trừ tà, làm sáng mắt, mềm da, thông khiếu và kéo dài tuổi thọ, thường được dùng để bồi bổ tạng phủ, chữa mụn nhọt sưng đau, ghẻ lở, phỏng da, phá các màng mộng, giải độc... Y thư cổ viết:"Nước bọt nhiều, ngậm trong miệng và nuốt đi có thể nhuận ngũ tạng, làm đẹp da, làm con người trường sinh bất lão".
Bạn đang xem: Tác dụng của nước bọt
Nhiều dưỡng sinh gia đời xưa đã rất quan tâm đến công dụng của nước bọt và chú trọng vận dụng phương pháp"dưỡng sinh nước bọt"làm tăng tuổi thọ như Hoàng Phổ Long đời Tam Quốc, Lưu Kinh đời tiền Hán, Vương Chất đời Tấn (Trung Quốc)... Mà nhờ đó đều sống đến hơn trăm tuổi. Các vị này đều coi"nước bọt là một dòng suối của dưỡng sinh".
Sơ đồ vị trí (a) và cấu tạo (b) của các tuyến nước bọt trong miệng
1.Nước bọt có khả năng cầm máu
Nước bọt có tác dụng tăng nhanh đông máu. Các nhà sinh học thuộc Viện Sức khỏe Hoa Kỳ xác định trong nước bọt người và động vật có chứa một loại protein giúp mau lành vết thương và chống nhiễm khuẩn, được đặt tên là SLPI. Do đó khi bị vết thương trong miệng hay sau khi nhổ răng nước bọt trong miệng có tác dụng hỗ trợ cầm máu rất nhanh. Ngoài ra, khi bị đứt tay, ta thường có thói quen đưa ngay vết thương lên miệng, một phần cũng là nhờ ý thức nước bọt hỗ trợ cầm máu này.
2. Là chất bôi trơn quan trọng
Nước bọt chứa nhiều chất nhầy, có tác dụng “bôi trơn” thực phẩm, đẩy nhanh quá trình vận chuyển thức ăn tới dạ dày, đồng thời hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa. Ngoài ra, nó còn giúp khoang miệng luôn mềm mại, không bị khô rát, khó chịu. Những người hay bị khô miệng hoặc chắc chắn sẽ hiểu được tác dụng này của nước bọt.
3. Nước bọt có khả năng diệt vi khuẩn
Trong nước bọt có chứa các thành phần có tác dụng kháng khuẩn, có thể phòng ngừa nhiễm trùng khoang miệng, họng, lợi, giúp giảm nguy cơ mắc viêm lợi, sâu răng, viêm họng. Đóng vai trò làm hàng rào diệt vi khuẩn và vi rút xâm nhập vào cơ thể qua đường miệng bởi chất bacteriolysin có tác dụng phân giải và hòa tan các vi khuẩn và vi rút.
Những thực phẩm còn dư thừa trong miệng sẽ bị nước bọt "cuốn trôi", giúp khoang miệng thông thoáng, sạch sẽ. Nếu không có nước bọt, vi khuẩn sẽ làm tổ trong khoang miệng của bạn
4. Làm vết thương nhanh lành
Trong nước bọt chứa chất giúp vết thương nhanh chóng khép miệng vết thương, nhanh lành vết bỏng. Nước bọt còn có tác dụng chữa mụn nhọt sưng đau, bỏng da nông. Các nhà nghiên cứu Pháp đã phát hiện trong nước bọt của người có chất giảm đau mạnh hơn morphin nhiều lần được đặt tên là opiophin.
Theo kinh nghiệm dân gian, người ta có thể dùng nước bọt buổi sáng để chữa mụn hạt cơm bằng cách bôi liên tục nước bọt vào buổi sáng từ 5 - 10 ngày, hạt cơm sẽ tự teo và rụng đi mà không để lại dấu vết gì. Ngoài tác dụng chữa mụn nhọt sưng đau, bỏng da nông, người ta còn dùng nước bọt chữa muỗi đốt rất hiệu quả bằng cách dùng nước bọt bôi liên tục 30 phút 1 lần sẽ có tác dụng làm hết ngứa và sưng đau.
5. Giúp chúng ta tiêu hóa tốt hơn
Nước bọt có chứa enzym hỗ trợ tiêu hóa tinh bột, giúp cơ thể dễ dàng tiêu hóa và hấp thu chất này.
6. Nước bọt chống lão hóa
Nghiên cứu hiện đại cho thấy, trong nước bọt chứa các hooc-môn và IgA giúp kéo dài tuổt thọ và ngăn ngừa sự lão hóa, suy thoái của các tổ chức cơ thể.
Có thể thấy, nước bọt là thứ quý giá của cơ thể, không nên tùy ý lãng phí, bỏ đi. Nhiều y gia xưa coi nước bọt là “dòng suối dưỡng sinh”. Chính vì vậy nước bọt còn được gọi là thần thủy, ngọc tương, kim tân ngọc dịch.
7. Ức chế các tế bào ung thư
Theo GS. Tây Đồng (Nhật Bản) thì nước bọt còn có chức năng ức chế các tế bào ung thư, bởi vậy, để đề phòng ung thư đường tiêu hóa, khi ăn phải nhai kỹ, nuốt chậm để nước bọt hòa lẫn vào trong thức ăn một cách đầy đủ. Nghiên cứu hiện đại cũng cho thấy, trong nước bọt có nhiều IgA và các hormon có tác dụng thúc đẩy quá trình phân chia và sinh trưởng của tế bào, kéo dài tuổi thọ và làm giảm sự suy thoái của tổ chức cơ thể.
Có nhiều phương pháp dưỡng sinh nước bọt, ở đây chỉ xin giới thiệu hai phương pháp dễ thực hiện nhất để bạn đọc áp dụng:
- Luyện công súc miệng: miệng mím, răng nghiến, dùng hai má và lưỡi làm động tác như súc miệng, súc 36 lần. Khi trong mồm có nhiều nước bọt thì chia làm ba lần nuốt từ từ, trong khi nuốt tưởng tượng nước bọt được đưa tới đan điền (vùng dưới rốn). Thông thường, lúc mới tập nước bọt còn ít, luyện nhiều thì lượng nước bọt sẽ tăng lên. Bài tập này có thể trừ bệnh thận, huyết mạch lưu thông, thọ niên trường.
- Ngọc dịch dưỡng sinh: trước khi đi ngủ làm vệ sinh răng miệng cho sạch sẽ. Sáng dậy, đảo lưỡi từ bên phải sang trái ít nhất 10 lần rồi súc miệng cho ra nước bọt và nuốt dần. Người xưa cho rằng, nếu thực hiện đều đặn phương pháp này sẽ có công dụng làm chậm quá trình lão hoá và kéo dài tuổi thọ.
Xem thêm: Soạn Bài Ôn Tập Phần Văn Học Lớp 11, Soạn Bài Ôn Tập Phần Văn Học (Kì 2)
Để có nước bọt tốt thì sáng sớm khi thức dậy chưa ăn uống gì cần phải chải răng và súc miệng thật sạch, tốt nhất là dùng nước chè đặc hoặc nước muối 0,9% để súc họng.